
Kasten Öldürme Suçu (TCK m.81): Yaşama Hakkına En Ağır Saldırı

Av. Meryem Edanur Başkurt
7 Ekim 2025 · 3 dakika

Kasten Öldürme Suçunun Tanımı
5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 81. maddesine göre, “Bir insanı kasten öldüren kişi, müebbet hapis cezası ile cezalandırılır.” Bu hüküm, yaşam hakkına verilen önemin bir göstergesidir. Kasten öldürme suçu, failin bilerek ve isteyerek bir insanın ölümüne neden olmasıyla oluşur.
Korunan Hukuki Değer: Yaşama Hakkı
Bu suçla korunan temel değer, insanın yaşam hakkıdır. Yaşam hakkı, bireyin diğer tüm haklarını kullanabilmesi için ön koşuldur. Bu nedenle, ceza kanunları kasten öldürmeyi en ağır biçimde cezalandırır. Türk hukukunda, mağdurun rızasıyla dahi insan öldürme eylemi cezalandırılır; çünkü insan hayatı yalnızca bireysel değil, toplumsal bir değerdir.
Eski ve Yeni TCK Arasındaki Farklar
Eski TCK’da (m.448) kasten öldürme suçu için 24 ila 30 yıl ağır hapis cezası öngörülürken, yeni TCK’da bu ceza müebbet hapis olarak belirlenmiştir. Ayrıca yeni düzenleme, suçun “töre saikiyle”, “gebeliği bilinen kadına karşı” veya “çocuğa karşı” işlenmesi gibi nitelikli halleri de ayrı bir maddeyle (m.82) ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası kapsamına almıştır.
Kasten Öldürme Suçunun Unsurları
Bu suçun oluşabilmesi için üç temel unsur gerekir:
- Fiil: Failin icrai (aktif) bir davranışla bir insanın ölümüne neden olması gerekir. Bu, silahla, zehirle veya başka bir araçla olabilir.
- Mağdur: Yaşayan bir insan olmalıdır.
- Kast: Failin, ölüm sonucunu bilerek ve isteyerek gerçekleştirmesi gerekir.
Olası kast durumlarında, fail sonucu kabullenerek eylemini sürdürmüşse, yine kasten öldürme suçu gündeme gelir.
Taksirle Öldürmeden Farkı
Taksirle öldürmede fail, ölüm sonucunu istemeden neden olur. Kasten öldürmede ise fail sonucu öngörür ve ister. Bu iki suç tipi arasındaki fark, failin iradesine yöneliktir.
İhmali Davranışla Kasten Öldürme
TCK’nın 83. maddesi uyarınca, bir kimse yapmakla yükümlü olduğu bir davranışı gerçekleştirmediği için bir kişinin ölümüne neden olursa, yine kasten öldürmeden sorumlu tutulabilir. Örneğin, bakmakla yükümlü olduğu kişiye kasten yardım etmeyen birinin bu davranışı ihmali hareketle öldürme suçunu oluşturur.
Mukayeseli Hukukta Kasten Öldürme
Almanya, Fransa, İtalya ve Polonya gibi ülkelerde de kasten öldürme suçu “murder” veya “homicide” olarak düzenlenmiş ve ağır hapis cezası ile yaptırıma bağlanmıştır. Ancak bazı ülkelerde talep üzerine öldürme (ötenazi) veya yeni doğan çocuğu öldürme gibi haller, daha hafif cezalarla ayrı suç tipleri olarak düzenlenmiştir.
Sonuç
Kasten öldürme suçu, hem bireysel hem de toplumsal düzeyde en ciddi suç tiplerinden biridir. Failin kastı, eylemin şekli ve mağdurun durumu, verilecek cezada belirleyici rol oynar. Balıkesir ceza avukatı olarak bu tür dosyalarda hem mağdur yakınları hem de sanıklar açısından adil yargılanma sürecinin sağlanması büyük önem taşır.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Kasten öldürme suçu nedir? Bir kimsenin bilerek ve isteyerek başka bir insanın ölümüne neden olmasıdır.
2. Kasten öldürme suçunun cezası nedir? Türk Ceza Kanunu’nun 81. maddesine göre cezası müebbet hapistir. Nitelikli hallerde ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası uygulanır.
3. Kasten öldürme ile taksirle öldürme arasındaki fark nedir? Kasten öldürmede fail sonucu ister, taksirle öldürmede ise istemeden neden olur.
4. Kasten öldürmeye teşebbüs nasıl cezalandırılır? Fail, neticeyi gerçekleştirememiş olsa da teşebbüs hükümleri gereği indirimli ceza alır.
5. İhmali davranışla öldürme ne anlama gelir? Failin yapması gereken bir davranışı yapmaması sonucu ölüm meydana gelirse, bu da kasten öldürme kapsamında değerlendirilir.
